Als we het journalistieke jaar van De Tijd in tien termen moeten
omschrijven, komen we uit op wat u hier op de grafiek ziet. Het is
een rangschikking van de termen die het afgelopen jaar kleur
hebben gegeven.
Elke unieke term uit ons archief krijgt een punt, tussen 0 en 1.
En dé term die in 2019 voor De Tijd het zwaarst weegt is
26 mei, de dag van de verkiezingen.
Hier tonen we u op een tijdlijn, van 1 januari tot 12 december,
wanneer de termen voorkomen, en in hoeveel artikels ze op één dag
voorkomen. Die groene staafjes tonen het verloop van een
specifieke term over (bijna) het hele jaar. Helemaal bovenaan:
26 mei. Op die verkiezingsdag komt de term
Vlaams Belang in het hoogste aantal artikels op
één dag voor: 15.
Op 26 mei wordt de basis gelegd voor een
aartsmoeilijke, nog steeds aanmodderende
formatie. Maar er worden ook kaarten geschud die de Zweedse coalitie van
minister-president Jan Jambon op tafel legde. De datum staat ook
gelijk aan de politieke wedergeboorte van het Vlaams Belang, ook
prominent present in de termen van het jaar.
We zoomen verder in op één specifieke term:
de woonbonus. Het is dé maatregel die voor de
meeste beroering zorgt op Vlaamse niveau. Wie vanaf 2020 een huis
of appartement wil kopen moet het zonder fiscale stimulus doen.
Een kleine
aardverschuiving
in het vastgoedgekke Vlaanderen.
In onze berichtgeving over ondernemen, duikt de nieuwe term
libra meteen op in de top tien. Met de digitale
munt wil Mark Zuckerberg, de oprichter van de socialemediareus
Facebook, ook in de financiële wereld een revolutie ontketenen.
Maar de plannen voor de
‘Zuckbuck’
stoten snel op verzet van overheden en centrale banken. Niemand
wil het risico lopen dat de libra uitgroeit tot wat Facebook
vandaag is: een ongereguleerd quasimonopolie waar niemand echt nog
vat op heeft.
Deze top van termen rond binnenlandse politieke duikelt ons
algoritme op uit het archief van tijd.be. Met veel aandacht voor
de formaties op alle niveaus en de comeback van het Vlaams Belang.
Met een
startnota
van zeven bladzijden effent N-VA-voorzitter Bart De Wever het pad
voor een vernieuwde Zweedse coalitie - het geel
van de N-VA, het blauw van Open VLD en een kruis voor CD&V komen
allemaal terug in de Zweedse vlag.
De druk besproken nota combineert een opvallend zachte sociale
aanpak - behalve voor buitenlandse nieuwkomers - met veel aandacht
voor identiteit en zet hogere ambities in het onderwijs tegenover
slepende voeten op het vlak van klimaat. Elementen die terugkomen
in het
regeerakkoord
van minister-president Jan Jambon.
De kiezer deelt op 26 mei een ingewikkelde hand kaarten, zo blijkt
uit de polonaise aan informateurs die sindsdien
al is gepasseerd. Met het duo Didier Reynders (MR) - Johan Vande
Lanotte (sp.a), de duobaan Geert Bourgeois (N-VA) - Rudy Demotte
(PS), gevolgd door Paul Magnette (PS) en duo Joachim Coens (CD&V)
- Georges-Louis Bouchez (MR) zitten we al aan zeven.
Even lijkt het erop dat Magnette de ban zou
breken met een paars-groene coalitie. Maar de liberalen haken af
wegens te instabiel en te links. Mogelijk alternatief lijkt
paars-geel, maar Magnette stelt na zijn ontslag een veto tegen
samenwerking met de N-VA. En dus is een oplossing nog steeds niet
in zicht.
Dat de term cordon sanitaire hier tussen prijkt
zegt veel over het politiek jaar 2019. De wedergeboorte van het
Vlaams Belang op 26 mei gaat als een schokgolf door het politieke
landschap. De
verkiezingsoverwinning
is zo groot dat het in 1989 gelanceerde begrip - een afspraak om
het ‘politieke gevaar’ van extreemrechts in te dijken door het te
isoleren - opnieuw ter discussie komt.
Voorzitter
Tom Van Grieken
mag een paar keer op de koffie bij Vlaams informateur Bart De
Wever en mag zelfs naar het Paleis. Weliswaar zonder er
uiteindelijk een politieke deelname aan over te houden. 2019 is
het jaar waarin het cordon sanitaire kraakt in zijn voegen.
Hier ziet u welke wereldleiders volgens ons algoritme 2019 kleur
geven. Opvallende afwezige is Donald Trump. Niet dat de
Amerikaanse president minder van zich heeft laten spreken in 2019.
Maar dat was ook vorig jaar zo, waardoor hij zich als figuur
minder gemakkelijk laat onderscheiden.
Ursula von der Leyen is als Duits minister van
Defensie een nobele onbekende bij het brede publiek, tot de
Europese leiders in haar de volgende voorzitter van de Europese
Commissie zien.
Von der Leyen
wordt verkozen met negen stemmen overschot, een zeer dunne marge.
Maar na een ingewikkelde start, met veel puzzelwerk en intriges,
lijkt ze een frisse wind te doen waaien door de Commissie.
Met haar spijbelactie voor het klimaat zet de Zweedse tiener
Greta Thunberg
een wereldwijde beweging in gang van protesterende jongeren, met
bij ons
Anuna De Wever
en Youth For Climate als bekendste exponent. Ze zet eigenhandig
het klimaat wereldwijd op de agenda, maar lokt ook weerstand uit
met haar wat agressieve communicatiestijl.
Rihanna draait al jaren mee als wereldster, maar
breekt in 2019 ook door als invloedrijke onderneemster. Ze
verkocht voor meer dan een half miljard aan mode met haar label
Fenty, onder de vleugels van de Franse luxegroep LVMH. En, nog
belangrijker, ze is druk bezig de
heilige huisjes
van de modewereld te slopen met haar eigenzinnige aanpak.
Na een ongezien brokkenparcours, vol gammele brexitdeals en
strategische blunders, ruimt
Theresa May
in juni baan als premier voor
Boris Johnson. Die rolt met de spierballen, maar speelt aanvankelijk ook
weinig klaar.
Boris Johnson krijgt in december waar hij op
aast: nieuwe verkiezingen, waarvan hij hoopt dat ze hem een
sterker mandaat zouden bezorgen. Een beredeneerde gok, zo is
gebleken. Johnson verplettert met zijn Conservatieve partij
concurrent Labour en kan wellicht wat May niet kon: de
echtscheiding
met de EU afronden.
Dit zijn de globale thema’s op tijd.be die het meest in het oog
springen van ons algoritme. De grafieken tonen duidelijk dat
klimaat en brexit onze kolommen domineerden. Maar ook over de
escalerende handelsoorlog vloeide veel inkt.
Het Amerikaanse handelstekort met China - de VS voeren meer in dan
uit - is al lang een doorn in het oog van president Donald Trump.
Die hoopt daar met een
opbod aan tarieven
op goederen snel verandering in te brengen. Maar voorlopig is er
geen winnaar
te bespeuren in de handelsoorlog. De VS en China
hebben tarieven ingevoerd voor honderden miljarden aan producten
en onderhandelen al maanden over een staakt-het-taxeren.
Met een omstreden uitleveringswet, geschoeid op de leest van
China, zet de Hongkongse leider Carrie Lam kwaad bloed bij haar
volk. Wat begint als protest tegen een wet, evolueert naar een
brede beweging die meer democratie opeist. De opstand wordt uiteindelijk agressief onderdrukt, waardoor
Lam aan credibiliteit wint in China, maar legitimiteit verliest in
Hongkong.
President Volodymyr Zelensky van Oekraïne had
zich de start van zijn presidentschap wellicht anders voorgesteld.
Hij raakt verwikkeld in een
onfrisse zaak
waarbij Amerikaans president Donald Trump hengelt naar een
Oekraïens onderzoek naar politiek rivaal Joe Biden en diens zoon,
al dan niet in ruil voor militaire steun. Ondertussen loopt in het
zog van die zaak een
afzettingsonderzoek
tegen Trump, waarbij het parlement nagaat of de president zijn
macht heeft misbruikt voor persoonlijk politiek gewin.
Zo komt er ruimte vrij voor enkele subthema’s die we
onderscheiden. Zo schopt het Britse Lagerhuis -
waar veel brexitdeals sneuvelden - het tot één van de begrippen
van het jaar. Tot frustratie van
Johnson, die de jongste verkiezingen framet als ‘people vs. parliament.’
Of het nu om boze jongeren die actie eisen ging (klimaatmars,
Greta, Anuna, klimaatspijbelaars), om bosbranden in het
Amazonegebied, recordbrekende zomertemperaturen, het wegparkeren
van het
rekeningrijden
(ook in de toptermen) of de
opgeborgen ambities
van de Vlaamse regering, het thema loopt als een rode lap en draad
doorheen 2019.
Op de grafieken ziet u de termen die er in onze berichtgeving over
ondernemingsnieuws bovenuit staken. Over Proximus vloeide
traditiegetrouw veel inkt, maar het algoritme spit ook enkele
termen boven die typisch 2019 waren, zoals Boeing 737 Max en het
wankelende eenhoornmodel van Silicon Valley.
Op 10 maart 2019 komen 157 mensen om het leven wanneer een
Boeing 737 MAX van Ethiopian Airlines zes minuten
na opstijgen neerstort. Een dag later beginnen
luchthavenautoriteiten wereldwijd met het toestel uit de lucht te
halen. Dat er nog
geen vijf maanden eerder
nog een 737 MAX was gecrasht, is reden voor argwaan en een
breed onderzoek. Het is de start van een rampjaar voor Boeing, dat er maar niet
in slaagt zijn toestel weer luchtwaardig te krijgen.Uiteindelijk
beslist het bedrijf de
productie ervan stil te leggen.
Een van de termen van het jaar, omdat we in België onze eerste
miljardenstart-ups - eenhoorns in het
businessjargon - krijgen met dataspecialist
Collibra
en websitebouwer
Combell. Maar in het buitenland komt het unicornmodel van Silicon Valley
zwaar onder druk te staan, nadat de businessmodellen van
groeiparels als
WeWork, Lyft en Uber
zo lek als een mandje
blijken.
Een term die het tot in weinig jaaroverzichten schopt, maar bij De
Tijd veelvuldig over de tongen gaat. De volgens collega Kurt
Vansteeland briljante nieuwe boekhoudregel, die inhoudt dat
leaseschulden mee op de balans moeten, heeft dan ook een stevige
impact op de resultaten van bedrijven in heel Europa. Nerdy?
Waarschijnlijk. Maar
even goed essentieel
voor wie een jaarrekening wil kunnen doorgronden.
Een term die het tot in weinig jaaroverzichten schopt, maar bij De
Tijd veelvuldig over de tongen gaat. De volgens collega Kurt
Vansteeland briljante, nieuwe boekhoudregel, die inhoudt dat
leaseschulden mee op de balans moeten, heeft dan ook een stevige
impact op de resultaten van bedrijven in heel Europa. Nerdy?
Waarschijnlijk. Maar even goed essentieel voor wie een
jaarrekening wil kunnen doorgronden.