Interactief

De innige verstrengeling in de AI-wereld

In twee weken tijd sloot OpenAI miljardendeals met zowel AMD als Nvidia, twee rivaliserende chipproducenten. De verstrengeling is het nieuwe normaal in de wereld van artificiële intelligentie. Chipmakers, cloudbedrijven en AI-labs zijn verbonden via kruisparticipaties en strategische partnerschappen.

Door Stephanie De Smedt, Thomas Roelens en Raphael Cockx 10 Oktober 2025

Maandag sloot AI-ontwikkelaar OpenAI een deal om vanaf 2026 honderdduizenden chips van AMD te kopen, goed voor tientallen miljarden extra omzet voor AMD. In ruil krijgt OpenAI zicht op een belang van 10 procent in de Amerikaanse chipontwerper, aandelen die het bedrijf spotgoedkoop toegeschoven zal krijgen en kan verzilveren om de aankoop van de chips te financieren.

Amper twee weken geleden raakte bekend dat chipbouwer Nvidia - een rechtstreekse concurrent van AMD - tot 100 miljard dollar wil uitgeven aan infrastructuur voor OpenAI. Bij die deal zou Nvidia een paar miljoen chips slijten aan de ChatGPT-maker en zou 's werelds meest waardevolle bedrijf ook zicht krijgen op een belang ter waarde van ettelijke miljarden in OpenAI. Nvidia verbindt zijn lot dus aan OpenAI, dat op zijn beurt verstrengeld raakt met AMD.

De twee deals zijn maar het topje van de ijsberg. De voorbije jaren en zeker dit jaar zijn de onderlinge banden in de hele AI-waardeketen wel erg innig geworden. Met de AI-boom op de beurs worden druk miljarden dollars aan strategische partnerschappen en kruisparticipaties heen en weer geschoven tussen een select kransje wereldspelers.

De Tijd brengt het spinnenweb van belangen in kaart en legt de belangrijkste schakels bloot.

Door alle deals van de voorbije jaren is een steeds complexer netwerk ontstaan waarbij verschillende spelers elkaars groei garanderen via een soort circulair investeringsmodel. Met opmerkelijke belangenverstrengelingen tot gevolg.

Via intense driehoeksverhoudingen willen investeerders, chipbouwers en AI-labo's zich verzekeren van kapitaal, expertise en vooral rekenkracht: de drie ingrediënten die nodig zijn om te overleven in de wedloop richting generatieve intelligentie.

  • AI-model
  • Hardware
  • Infrastructuur
  • Investeerder
  • Applicatie

De miljardeals tussen OpenAI en AMD en Nvidia en OpenAI draaien rond rekenkracht. Dat kost sloten geld en dat vraagt creatieve financiering: Nvidia steekt OpenAI geld toe waarmee het zijn eigen chips kan leasen. Ook AMD schuift OpenAI goedkoop eigen aandelen toe in ruil voor de beloofde miljardenaankopen.

In de jacht op meer rekenkracht sloot Sam Altman, de CEO van OpenAI, in september ook al een stevig partnerschap met cloudaanbieder CoreWeave. De logica was dezelfde: OpenAI zegde in september toe om voor 11,9 miljard dollar een beroep te doen op de cloudinfrastructuur CoreWeave en kreeg daarbij ook 350 miljoen aan CoreWeave-aandelen.

CoreWeave, dat in maart naar de beurs trok, wordt intussen door meerdere partijen het hof gemaakt in de koortsige zoektocht naar rekenkracht. Eind september sloot CoreWeave ook een langetermijnovereenkomst ter waarde van 14,2 miljard dollar met Meta, dat met zijn eigen AI-modellen concurreert met OpenAI en een bittere strijd voert om talent.

Nog in september bleek dat Nvidia, 's werelds belangrijkste fabrikant van AI-chips en dus de hardware waarmee CoreWeave zijn diensten aanbiedt, voor 6,3 miljard dollar garant staat voor CoreWeave. Stel dat een klant niet over de brug komt, dan koopt Nvidia de ongebruikte capaciteit op. Daar heeft Nvidia belang mee: sinds 2023 is het een van de geldschieters van CoreWeave.

Opmerkelijk: ook Microsoft verbond zijn lot aan CoreWeave. In 2023 schoof het CoreWeave een kredietlijn van 9 miljard dollar toe, een opvallende zet omdat Microsoft zelf ook clouddiensten aanbiedt. Microsoft groeide zelfs uit tot één van de belangrijkste klanten van CoreWeave. Partner, concurrent en klant tegelijk dus.

De investeringen leveren allerlei driehoeksrelaties op. OpenAI wordt aandeelhouder van CoreWeave, dat een belangrijke partner is van Microsoft, dat op zijn beurt nog altijd een van de belangrijkste investeerders in OpenAI is. Microsoft schoof OpenAI in 2019 al 1 miljard dollar toe, in 2023 verdiepte de alliantie met nog eens 10 miljard van Microsoft. Daarnaast stelt Microsoft ook petabytes aan opslagcapaciteit ter beschikking aan Altmans bedrijf.

De jongste maanden duiken wel steeds meer berichten op dat de relatie tussen Microsoft en OpenAI onder druk staat. Microsoft wedt ook op andere paarden. Sinds september integreert het de modellen van Anthropic, een concurrent van OpenAI, in zijn systemen. En in 2024 deed Microsoft een - weliswaar bescheiden - investering in MistralAI, een Europese bouwer van taalmodellen.

De onderlinge verstrengeling is al een paar jaar bezig, maar zeker dit jaar gaat het snel crescendo. In 2025 alleen al waren er 33 deals waarbij spelers uit de hele keten strategische partnerschappen in elkaar aangingen. De bedragen lopen in de honderden miljarden.

Eén van die megadeals was Stargate. Samen met investeerder Softbank en cloud- en datacenterleverancier Oracle gaat het de komende vier jaar voor 500 miljard dollar aan datacenters bouwen in de VS. Eén van de grote winnaars bij dat project: Nvidia, dat genoemd wordt als één van de belangrijkste leveranciers van chips voor die datacenters.

Nvidia ontpopte zich de voorbije jaren als meest geconnecteerde spin in het hele AI-web. De chipreus verankerde zich de voorbije jaren in een brede waaier aan ondernemingen.

Eén van de opvallendste investeringen was vorige maand de instap in chipmaker Intel. Nvidia nam een belang van 5 miljard dollar in zijn historische rivaal. De logica? Intel is een concurrent, maar kan ook chips produceren, waardoor Nvidia minder afhankelijk kan worden van het Taiwanese TSMC.

Nvidia vertakte zich ook in de volgende stap van de waardeketen: de cloudaanbieders en datacenters die gebruikmaken van de chips om rekenkracht aan te bieden. Behalve in CoreWeave stapte het in diens concurrenten Nebius en Nscale. Tegelijk investeerde het in Applied Digital, een bouwer van datacenters. Applied Digital sloot in juni nog een leasecontract van 7 miljard dollar met - jawel - CoreWeave. Zo krijgt Nvidia controle over hoe en tegen welke voorwaarden die spelers zijn hardware aanbieden.

Dieper in de keten kocht Nvidia zich een zitje aan tafel bij bouwers van AI-modellen: van OpenAI tot Elon Musks xAI, het Europese MistralAI en het Canadese Cohere, dat modellen voor bedrijven bouwt. Nvidia participeert ook in Hugging Face, een 'marktplaats' voor modellen.

Dichter bij huis zagen we onlangs een gelijkaardige verstrengeling tussen hardware en software: de Nederlandse machinebouwer ASML stapte voor 1,3 miljard euro in MistralAI. ASML bouwt de machines waarmee de chips van Nvidia geproduceerd worden. Een strategische deal, zei ASML omdat het zo beter zicht krijgt op wat de chips moeten kunnen.

Intussen groeit ook rond de AI-modellen een nieuw ecosysteem waarin gretig wordt geïnvesteerd. In juli stapten zowel Nvidia als concurrent AMD mee in een kapitaalronde van 2 miljard dollar van Thinking Machines, de jonge start-up van ex-OpenAI-topper Mira Murati die software bouwt om AI-modellen efficiënter te maken.

Scale AI, een bedrijf dat aan OpenAI, Meta, Cohere en Anthropic opgeschoonde datasets levert waarop hun AI-modellen getraind kunnen worden, kreeg via een kapitaalronde van 1 miljard dollar onder meer Nvidia, AMD, Amazon en Meta als aandeelhouder.

Na de modellen komt de volgende stap in de waardeketen: de toepassingen die gebruik maken van al die AI-modellen. Ook daar wordt druk geïnvesteerd, zij het met minder grote bedragen. Het zijn die toepassingen die in de toekomst de AI-modellen op hun beurt belangrijker maken, wat rekenkracht vergt en dus hardware. De voorbije jaren stapte Nvidia onder meer in zoekmachine Perplexity en in Runway, een toepassing voor video- en beeldgeneratie.

Hoe ook in die toepassingen de belangen samenkomen en kunnen botsen, toont Figure AI, een van de meest beloftevolle start-ups voor humanoïde robots. Figure AI wist met een stevige kapitaalronde heel wat belangrijke investeerders aan boord te halen, waaronder het OpenAI Startup Fund. Van bij het begin gebruikte Figure AI de modellen van OpenAI voor zijn robots. Maar die samenwerking werd in februari opgeblazen. OpenAI zou zelf een robot willen bouwen.

De verstrengeling voedt de vrees voor een AI-bubbel. Analisten waarschuwen voor een 'circulaire logica' waarin bedrijven investeren in dezelfde klanten die ze bevoorraden, wat de beurskoers verder opblaast, maar ook de hele keten kwetsbaarder maakt.

Een trager dan verwachte adoptie door gebruikers of een kortere levensduur van chips en datacenters kan het rendement van de investeringsgolf snel onderuithalen. In zo'n scenario zouden miljarden verdampen. In een sector waarin iedereen met elkaar verbonden is, kan één wankele schakel volstaan om het kaartenhuis te doen instorten.