Wie is de vernieuwer?

Waar zal u de impact van deze vernieuwers voelen?

De Tijd Vijftig - De vernieuwers

Nu onze economie dringend naar een tweede adem snakt, gaat De Tijd op zoek naar de vijftig grootste vernieuwers in ons land. Ondernemers, onderzoekers, ingenieurs of marketeers die met innovatie de sector waarin ze actief zijn op hun kop zetten.

Een jonge lefgozer die paletten van karton produceert. Een Gentse onderzoeker die op basis van suikerbieten kunstmatige moedermelk op de markt brengt. Een Marokkaanse Belg die de wereld verovert van de veevoeders. Een vrouw die met een gewiekste marketingcampagne de wereld van de telecom op zijn kop gezet heeft. Een jonge advocaat die op het internet het grootste advocatenkantoor ter wereld aan het uitbouwen is. Wat hebben ze gemeen? Hun drang naar vernieuwing.

Kies hierboven uw selectiecriterium. Klik een naam aan en u krijgt hier te zien waarom zij of hij een vernieuwer is.

Rudi Pauwels Biocartis
  • Omzet: 8,5 miljoen euro
  • Verlies: 9,7 miljoen euro
  • Werknemers: 200

Met Biocartis zet Rudi Pauwels de sector van de medische diagnoses op zijn kop. Zijn minilab kan in minder dan twee uur een ziekte opsporen. Biocartis begon met een test naar melanoom, een vorm van huidkanker. Patiënten moeten vandaag dagen tot weken wachten op uitsluitsel van een gespecialiseerd labo. Met de technologie van Biocartis kan een oncoloog in principe zelf onderzoeken over welk type huidkanker het gaat en dat met een verdict binnen anderhalf uur. Waardoor de arts veel sneller met een geschikte therapie kan beginnen.

‘We hopen vier tot vijf nieuwe testen per jaar uit te rollen, zodat we de nodige kritische massa bereiken om onmisbaar te zijn in elk labo. Over enkele jaren zullen we een groot deel van de day-to-day analyses kunnen doen. Darmkanker, longkanker en ook griep of ebola’.

Mohamed Takhim Ecophos
  • Omzet: 120 miljoen euro
  • Winst: 10,5 miljoen euro
  • Werknemers: 250

Negentien was Mohamed Takhim toen hij in zijn thuislabo een revolutionaire technologie ontwikkelde die de schaarste aan fosfaten - essentieel voor de moderne landbouw en veeteelt, en dus de voedselvoorziening - wegwerkt. Twintig jaar later verovert de Belg met Marokkaanse roots de wereld met Ecophos. ‘De sky is niet de limit, maar het begin. Een derde van onze ebitda gaat naar onderzoek en ontwikkeling, dat is extreem belangrijk. Dat we ons hoofdkwartier in België houden, heeft te maken met het goede aanbod aan hoogopgeleiden, maar ook met het fiscale gunstregime van patentinkomsten. Daar heeft België een voorsprong op andere landen. Maar ik woon hier natuurlijk ook graag.’

Dirk De Cuyper Resilux
  • Omzet: 284,4 miljoen euro (Resilux)
  • Winst: 12,5 miljoen euro
  • Werknemers: 600

De revolutionaire verpakking Airopack luidt mogelijk het einde in van de aluminium spuitbussen voor deodorants of scheercrèmes zoals we ze kennen. Dirk De Cuyper, CEO van Resilux, legde vijf jaar geleden de basis, samen met een telg van de Nederlandse familie die ooit de Pritt-correctieroller uitvond.

‘Een gamechanger in de verpakkingswereld’, noemt De Cuyper het. Bestaande spuitbussen bevatten schadelijke en ontvlambare drijfgassen zoals butaan of propaan, gassen waarmee je ook op de camping kookt. Airopack, dat al enkele innovatieprijzen in de wacht sleepte, werkt gewoon op perslucht en is vervaardigd uit de kunststof pet. Airopack is niet alleen veiliger, maar vergt ook minder energie om het te produceren.

Pieter Gunst Lawgives
  • Omzet: onbekend
  • Winst: onbekend
  • Werknemers: 6

Elke industrie heeft tegenwoordig haar digitale vernieuwers, en in het juridische vak is LawGives een van de meest beloftevolle. De start-up van de naar San Francisco uitgeweken ‘digital lawyer’ Pieter Gunst is virtueel het grootste advocatenkantoor ter wereld.

Via LawGives kunnen mensen online een verzoek indienen, waarna ze via het algoritme van Gunst in contact gebracht worden met een advocaat die expertise heeft in dat specifieke probleem. Sinds de oprichting in 2012 zijn al meer dan 1.000 juristen aangesloten van over heel de Verenigde Staten.Een uitbreiding naar Europa staat in de steigers. Met het vernieuwende idee haalde Gunst eerder dit jaar de lijst van het zakenblad Forbes met meest beloftevolle mensen jonger dan 30 op het domein van recht en beleid.

3D-pioniers Fried Vancraen, Dirk Vlerick, Jean-Pierre Kruth

De 3D print-industrie is nauwelijks een kwarteeuw oud, maar al een miljardenbusiness die sector na sector op zijn kop zet. ‘Media hebben van 3D-printen een hype gemaakt, maar het is een industriële revolutie’, zegt Fried Vancraen, CEO en oprichter van het Belgische 3D-printbedrijf Materialise. Bedient Materialise de top van de markt met software en diensten voor de medische sector, dan doet het Oost-Vlaamse Velleman dat voor de onderkant van de markt met zijn goedkope 3D-printer (699 euro) voor hobbyisten en artiesten. De wieg van de 3D-printindustrie stond voor een belangrijk deel in België. In de labo’s van KU Leuven meer bepaald. Vaders naast de wieg indertijd: Fried Vancraen, maar ook Jean-Pierre Kruth, nog steeds hoogleraar werktuigkunde aan de KU Leuven.

Sophie Biernaux GSK
  • Omzet: 32 miljard euro
  • Winst: 9,2 miljard euro
  • Werknemers: 100.000 (8.500 in België)

Een vaccin ontwikkelen voor een ziekte waar jaarlijks 580.000 mensen aan sterven. Dat is de onmetelijke uitdaging waar GSK-onderzoekster Sophie Biernaux een antwoord op gevonden heeft. Niet alleen medisch een huzarenstukje, maar ook financieel.

Biernaux is verantwoordelijk voor het Malaria Vaccine Team bij GSK, waar 130 mensen werken. De Britse farmagroep is wereldleider in vaccins en heeft zijn vaccindivisie in het Waals-Brabantse Waver gevestigd. 5.000 mensen werken daar in het onderzoek naar of de productie en de verkoop van vaccins. ‘We mogen buitengewoon fier zijn op wat we hebben bereikt met dit eerste vaccin tegen malaria. Belgen zijn doorgaans veel te bescheiden en ik vind het soms spijtig dat GSK er niet meer mee uitpakt’, zegt Biernaux.

Gerbrand Ceder UC Berkeley

Batterijen zitten overal in, van laptop tot smartphone tot auto, maar hun capaciteit zit tegen een plafond. Een van de ondernemers en academici die onderzoek doen naar een grote doorbraak is de Vlaamse prof Gerbrand Ceder.

Ceder is een wetenschapper met een academische carrière van een kwarteeuw in de Verenigde Staten. Tot voor kort aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT), een van de topinstituten aan de oostkust, en voortaan aan de University of California in Berkeley, een instelling van hetzelfde kaliber aan de westkust. Op basis van zijn onderzoek richtte de fysicus ook meerdere bedrijven op, waaronder Pellion, een start-up die onderzoek doet naar de batterij van de toekomst.

Wim Soetaert Inbiose
  • Nog geen jaarresultaten
  • Werknemers: 5

Vanuit zijn Gentse proeffabriek voor industriële biotechnologie wil Wim Soetaert een revolutie ontketenen in de wereld van de babyvoeding. Op basis van suikerbiet maakt hij kunstmatige moedermelk.

‘Menselijke moedermelk bevat unieke suikers die je enkel vindt bij mensen en verwante dieren zoals gorilla’s. In koeienmelk vind je die niet, waardoor ze in flessenvoeding ontbreken. Die moedermelksuikers zijn nochtans cruciale stoffen die kinderen beschermen tegen ziektes, en hen volgens sommige studies zelfs slimmer maken. We gaan de moedermelk niet helemaal vervangen. Dat zou crazy zijn. Maar wat we doen, is een stap vooruit.’ Soetaert stopte de technologie in 2013 in de spin-off Inbiose en onderhandelt nu met mastodonten in de voedingssector à la Nestlé en Danone om het procedé op grote schaal toe te passen.

Walter De Brouwer Scanadu

In een onderzoekscentrum van de NASA in hartje Silicon Valley bouwt Walter De Brouwer aan een compleet nieuwe manier om met onze gezondheid om te gaan. Met de sciencefiction van ‘Star Trek’ als inspiratie.

In het Ames Research Center ontwikkelt Scanadu de Scout, een toestel zo groot als je handpalm waarmee gebruikers hun gezondheid kunnen opvolgen aan de hand van metingen. De Scout meet de temperatuur, de bloeddruk, de hartslag, het stressniveau en nog andere waarden. Dat kan door de Scout enkele seconden tegen de slaap te houden, waarna het apparaatje de metingen doorstuurt naar de smartphone van de gebruiker en de software alles opslaat in de cloud.

Lucien Halleux G-TEC
  • Omzet: 12,2 miljoen euro
  • Winst: 0,5 miljoen euro
  • Werknemers: 60

In een gigantisch stuk van de Stille Oceaan, tussen Mexico en Hawaï, werkt Lucien Halleux aan een revolutie in de mijnbouw. Hij gaat op de bodem van de oceaan op zoek naar ertsen die cruciaal zijn voor de technologie van de toekomst.

Het Luikse GSR, opgericht door ingenieur-geoloog Halleux en vorig jaar overgenomen door de baggeraar DEME, heeft van de Verenigde Naties een exploratieconcessie gekregen van 75.000 vierkante kilometer in de Stille Oceaan, of 2,5 keer België. In dat gebied ligt de 4 kilometer lager gelegen zeebodem bezaaid met zogenaamde nodules, een soort knollen die vol metalen zitten. Wie de zeebodem gedetailleerd in kaart brengt en een techniek vindt om de knollen milieuvriendelijk naar boven te halen, krijgt van de VN de toelating voor de eerste vorm van diepzeemijnbouw ooit. Een revolutie.

Inge Smidts Telenet
  • Omzet: 1,7 miljard euro
  • Winst: 109 miljoen euro
  • Werknemers: 2.262

Niet lang na de lancering van de mobiele bundels King & Kong zag Telenet de mobiele klanten in een enorm tempo toestromen. Het duo schudde het Vlaamse telecomlandschap grondig dooreen. Telenet had voor de herverpakking amper 90.000 mobiele klanten, terwijl het al drie jaar bezig was. Vandaag, nog geen drie jaar later, zijn dat er bijna 900.000.

Als directeur residentiële marketing was Inge Smidts (37) de eindverantwoordelijke voor King & Kong. ‘Waar komen ze nu mee af?’, was de teneur. Zelfs mijn eigen team, dat maanden aan het concept had gewerkt, kon niet inschatten wat de impact zou zijn. De projecties die ze maakten van wat King & Kong ons zouden opleveren, waren heel voorzichtig.’ Het draaide even anders uit.

Luc Burgelman NGDATA
  • Omzet: meer dan 5 miljoen euro
  • Winst: niet bekend
  • Werknemers: 70

‘CEO’s van banken vertrouwen me toe dat ze met big data operationeel nog geen enkel verschil hebben ­gemaakt’, zegt Luc Burgelman, CEO van NGData, de Gentse start-up die klassieke spelers uit de bankenwereld en de telecomsector wil helpen om hun bigdatamijnen te ontginnen. ‘Een leger data-analisten maandelijks rapporten laten uitspuwen heeft dan ook geen enkele zin. Je moet geautomatiseerde systemen hebben die het voor jou doen.’

Zo’n systeem is Lily, het vlaggenschipproduct van NGData. ‘Met Lily hebben we de technologie van Google en co gebruikt en die omgebouwd tot een oplossing die past in de klassieke infrastructuur van een bank of telecombedrijf’, vertelt Burgelman.

Dirk Van­der­zan­de Uhasselt
  • Budget: 6 miljoen euro
  • Winst: niet relevant
  • Werknemers: 40

Dirk Vanderzande, directeur van het Instituut voor Materiaalonderzoek aan de Universiteit van Hasselt, ontwikkelt draagbare, lichte zonnepanelen die je overal op kan kleven of printen. Op een jas, een tas, een zeil in de tuin of onzichtbaar op het dak. Met zijn technologie wordt zonne-energie voor iedereen toegankelijk.

De zonnecellen van Vanderzande zijn immers flinterdun, doorzichtig, oprolbaar en plooibaar. Ze kunnen op diverse ondergronden worden gekleefd of zelfs worden geprint. Ze zijn ook goedkoper om te produceren, maar hebben één niet te onderschatten nadeel: hun rendement is maar de helft van de klassieke zonne­panelen. ‘Ik ga ervan uit dat we het rendement van organische zonnecellen nog kunnen opkrikken’, stelt Vanderzande echter optimistisch.

Filip Claeys De Jonkman
  • Omzet: 850.000 euro
  • Winst: 72.000 euro
  • Werknemers: 12

Kleine pieterman. Grote pieterman. Zeekat. Hondshaai. Qua populariteit moeten die vissen uit de Noordzee het nog afleggen tegen tong, pladijs of tarbot. Toch beleven we de jongste jaren een stille revolutie op ons bord. Zeker in restaurants met gastronomische ambitie duiken steeds meer vissen op waarvan de meesten onder ons nog nooit gehoord hebben.

Dat de beste restaurants van België vandaag vissoorten serveren die de vissers tot voor kort gewoon weggooiden, is grotendeels te danken aan Filip Claeys (41).

Geert Houben Cubigo

Al enkele jaren timmert de Limburgse IT’er Geert Houben aan een onlineplatform om ouderen langer thuis te verzorgen. De eerste grote vissen hapten al toe. Houben kan nu op zoek naar 2 miljoen extra kapitaal.

De voorbije jaren heeft Cubigo zijn deugdelijkheid al bewezen in dertig projecten in Nederland, België, Spanje en de VS. Daarbij zijn 13.000 geregistreerde zorgbehoevenden betrokken. De helft van de projecten is betalend, goed voor 450.000 euro omzet in 2014. Dit jaar verdubbelt dat naar 900.000 euro. Sinds maart vorig jaar heeft Cubigo ook een kantoor met twee mensen in Silicon Valley. ‘Dat resulteerde in twee proefprojecten’, vertelt Houben. ‘Zo willen we toegang krijgen tot de gigantische Amerikaanse private zorgmarkt.’

Max Haot Livestream
  • Omzet: 30 miljoen euro
  • Winst: winstgevend
  • Werknemers: 150

Rechtstreeks video uitzenden via het internet is een van de technologietrends van het jaar. Mobiele apps als Meerkat en Periscope beleefden twee maanden geleden een plotse hype, en lijken hun populariteit voorlopig goed vol te houden. Maar veel eerder al dan de smaken van het moment was Livestream een begrip op het internet. Het bedrijf van de 37-jarige Waalse ondernemer Max Haot is een gevestigde waarde in de technologiescene van New York.

De evenementen die Livestream uitzendt, gaan van heel persoonlijk, zoals een huwelijk of een begrafenis, tot veel groter, zoals sportwedstrijden of bedrijfsconferenties. Toen de Europese ruimtevaartorganisatie ESA vorig jaar een ruimtetuig op een komeet deed landen, was dat live te volgen via Livestream. ‘We geven mensen de kans ervaringen te beleven vanop afstand. Live naar iets kijken is niet zo goed als zelf aanwezig zijn, maar het is the next best thing.’

Guy Buytaert Bekaert
  • Omzet: 3,2 miljard euro
  • Winst: 88 miljoen euro (netto)
  • Werknemers: 24.127

Guy Buytaert van Bekaert ontwikkelde een coating die autobanden groener maakt en een langere levensduur geeft. Met de uitvinding hoopt het bedrijf in de autosector op eenzelfde disruptieve impact als met Dramix.

In het researchcentrum in Deerlijk is men alvast apetrots op de prijs die de uitvinding kreeg op de internationale Tire Technology-beurs. ‘Michelin kaapte de eerste prijs weg met een speciale Evergrip-band,’ zegt Buytaert, die met zijn Chinese collega Yiwen Luo zijn naam onder het nieuwe Bekaert-patent mag schrijven. ‘Maar het was nipt.’ Buytaert en Luo ontwikkelden een coating die het kobaltgehalte in autobanden met 80 procent vermindert. Tegelijk verbetert de nieuwe deklaag de hechting tussen het rubber en de staalkoord die onder het bandoppervlak de band versterkt.

Yves Jongen IBA
  • Omzet: 230 miljoen euro
  • Winst: 17 miljoen euro
  • Werknemers: 1.100

De strijd tegen kanker is een van de grootste uitdagingen van de medische wereld. Een behandeling die de jongste tijd wereldwijd aanslaat, is protontherapie, een vorm van straling die heel precies kan worden afgesteld en daarom minder bijwerkingen heeft dan klassieke x-stralen.

Yves Jongen (67) richtte in 2001 IBA op, voluit Ion Beam Applications, vandaag wereldleider in protontherapie. Jongen, ingenieur én wetenschapper, heeft al 250 cyclotrons voor protontherapie gebouwd. De gigantische machines van 200 ton in beton en staal produceren radioactieve stralen waarmee kanker kan worden behandeld. Ze worden gebruikt in ziekenhuizen of in speciaal daarvoor gebouwde kankercentra. Ook België bestelde onlangs een cyclotron.

Marc Graindourze Agfa Graphics
  • Omzet: 2,6 miljard euro
  • Winst: 50 miljoen euro
  • Werknemers: 11.023

Agfa-Gevaert boort een miljardenbusiness aan, met dank aan de chemicus Marc Graindourze. Dankzij de 54-jarige Limburger werd Agfa-Gevaert vorig jaar door de chemiefederatie Essenscia uitgeroepen tot het meest innoverende chemiebedrijf in België. Voor de vondst van een nieuwe soort inkt die rechtstreeks op drank- en voedingsverpakking kan worden gedrukt zonder dat de voedselveiligheid in het gedrang komt. De titel is de bekroning op het werk van Graindourze, die al meer dan 30 jaar bij Agfa werkt.

Rik Hillaert Samsonite
  • Omzet: 2,1 miljard euro (mondiaal)
  • Winst: 184 miljoen euro (mondiaal)
  • Werknemers: 634 (in Oudenaarde)

Rik Hillaert ontwierp een koffer die zijn eigen job en die van zijn 600 collega’s bij Samsonite in Oudenaarde redde. Hillaert kwam na jaren experimenteren met het zogenaamde Curv-materiaal op de proppen, stukken lichter dan alles wat gangbaar was in de sector, en bovendien sterker. Maar het werd gebruikt voor een high-endkoffer, waarbij de chrome afwerking en het complexe interieur zo zwaar waren dat het resultaat amper verschilde van andere koffers. Curv verdween naar de achtergrond.

Op de vooravond van de crisis wist het team rond Hillaert de directie echter alsnog te overtuigen om het materiaal nog een kans te geven, deze keer in een uitvoering die de lichte en sterke kwaliteiten ervan optimaal benutte. De rest is geschiedenis. De Cosmolite was een instant succes.

Wiet Van de Velde Palletkraft
  • Omzet: 1 miljoen euro (in 2015)
  • Winst: break-even in 2016
  • Werknemers: 5

Kartonnen palletten die evenveel kunnen dragen als de houten varianten en 80 procent minder wegen: de 31-jarige ondernemer Wiet Van de Velde nam er een patent op. Doordat hij de kanten afschuinde, kan met zijn systeem een cargoplatform 16 (2 lagen van 8) palletten in plaats 10 dragen, een enorme plaatsbesparing. De palletten zijn recycleerbaar.

Zhong Xu en Jan Hollez Posios
  • Omzet: 650.000 euro
  • Winst: nog niet
  • Werknemers: 42

Posios tovert een tablet of smartphone om tot een mobiele bestelterminal. Die geeft draadloos de bestelling door aan de bar of de keuken en drukt de rekening af. Posios kan de werkuren en productiviteit van het personeel bijhouden en een analyse maken van de verkoopcijfers. De software is compatibel met het digitale registratiesysteem waarmee de overheid het zwartgeldcircuit in de horeca aanpakt.

Jan Delcour KU Leuven
  • Omzet: niet relevant
  • Winst: niet relevant
  • Werknemers: 45

Delcour werkt aan graanproducten die beter zijn voor de gezondheid. Hij isoleerde dieetvezels uit granen, de goede vezels die maken dat volkorenbrood gezonder is dan wit brood. De dieetvezels worden in poedervorm omgezet zodat ze eenvoudig aan andere voeding kunnen worden toegevoegd. Daardoor krijg je gezondere ontbijtgranen of koekjes.

Bart Van der Roost Neoscores
  • Omzet: niet bekend
  • Winst: niet bekend
  • Werknemers: 7

Digitale muziekpartituren: het lijkt de eenvoud zelf, en toch heeft het even geduurd voor de muzikanten ervan overtuigd raakten. Vooral de komst van tabletcomputers zoals de iPad in 2010 gaf de doorslag. De Brusselse start-up neoScores zette al snel de toon met een partituur-app die gebruikmaakt van het handzame MusicXML-formaat. CEO Bart Van der Roost, die manager was van het orkest Brussels Philharmonic, kwam in 2012 aan boord.

Manu en Michiel Beers Tomorrowland
  • Omzet: 37 miljoen euro
  • Winst: 2 miljoen euro
  • Werknemers: 19

Mensen kopen tickets om hun favoriete artiesten op een podium aan het werk te zien. Dat is de essentie van elk festival. Maar binnen dat concept valt heel wat te variëren en - jawel - te innoveren. Door kosten noch moeite te sparen om hun festival tot in de kleinste details om te toveren tot een magische wereld creëerden de gebroeders Beers een evenement waar de hele wereld bij wil zijn. Wat ze daarmee presteerden, is onvergelijkbaar met eender wat de festivalwereld al te bieden had.

Gertjan De Wilde Beatswitch
  • Omzet: niet bekend
  • Winst: verlieslatend
  • Werknemers: 16

Goede technologie maakt het leven gemakkelijker. En laat dat nu net het uitgangspunt zijn van Beatswitch. In plaats van de organisatie en logistiek van een festival aan een papieren map te moeten toevertrouwen - ja, dat is nog altijd de gangbare manier van werken - creëerde Beatswitch software die het proces overzichtelijk en slim maakt.

Jean-Sebastien Gosuin Seaters
  • Omzet: minder dan 1 miljoen euro
  • Winst: niet bekend
  • Werknemers: 5 à 10

Seaters ontwikkelde een oplossing om zitplaatsen die leeg blijven tijdens grote evenementen alsnog te vullen. Echt revolutionair lijkt dat niet, maar voor de sector zijn lege zitplaatsen toch een kopzorg. Ze creëren een slecht imago, niet het minst voor merken die het evenement sponsoren. En hoe minder publiek er is, hoe minder dat publiek kan uitgeven.

Wouter Uten Ugentec
  • Omzet: niet bekend (beperkt)
  • Winst: nee
  • Werknemers: 8

De Limburgse ICT’er Wouter Uten (23) ontwikkelde een complex algoritme voor de geautomatiseerde analyse en interpretatie van DNA-stalen waardoor infecties aan de luchtwegen of kankers sneller kunnen worden opgespoord. De software is nauwkeuriger dan een menselijke laborant.

Leslie Cottenjé Hello Customer
  • Omzet: 400.000 euro (voorzien in 2015)
  • Winst: nog niet
  • Werknemers: 4

De Brugse linguïste Leslie Cottenjé ontwikkelde software die geschreven commentaren van klanten kan analyseren en interpreteren. Het algoritme werkt met een accuraatheid tot 70 procent, beter dan een menselijke interpreteerder (55%). De software stelt bedrijven met zeer veel klanten (nutsbedrijven, winkelketens, luchtvaartmaatschappijen,...) in staat om voortdurend de klanttevredenheid te monitoren.

Filip Legein Europlasma
  • Omzet: meer dan 10 miljoen euro
  • Bedrijfskasstroom (ebitda): 2,5 miljoen euro
  • Werknemers: meer dan 30

‘Nanocoatings’ is de sexy benaming voor superhydrofobe coatings: een onzichtbaar laagje dat voorwerpen vloeistof afstotend maakt. Het Oudenaardse Europlasma is niet het enige bedrijf dat die technologie gebruikt, maar het bouwde er een schaalbaar zakenmodel op. Europlasma verkoopt licenties op zijn technologie aan bedrijven die de coatings willen aanbrengen.

Michel Tombroff Softkinetic
  • Omzet: circa 12 miljoen euro
  • Winst: niet bekend
  • Werknemers: meer dan 100

De 3D-sensoren en -camera’s van Softkinetic voegen een dimensie toe aan onze ‘platte’ digitale wereld. Ze laten toe om ruimtelijke informatie te verwerken in computerbeelden. Het Brusselse bedrijf is niet het enige dat 3D-sensoren ontwikkelt, maar loopt wel voorop in de zeer accurate Time of Flight-technologie.

David Van der Looven Edebex
  • Omzet: 165.000 euro
  • Winst: nee
  • Werknemers: 6

Edebex (Electronic Debt Exchange) is een onlinemarktplaats waar bedrijven hun openstaande facturen kunnen doorverkopen, zodat ze sneller over cash beschikken. De stichters noemen het een eBay voor facturen. Zoals dat past bij een technologische start-up ontstond het idee tussen pot en pint, op een Brussels terras in de zomer van 2012. Costichter David Van der Looven was actief in de wereld van taxshelters voor films. Hij werkte daarna met zijn drie kompanen een jaar lang om een eerste versie van het internetplatform in de lucht te krijgen.

Pieter-Jan Mermans en Jan-Willem Rombouts Restore
  • Omzet: 3 miljoen euro
  • Winst: break-even
  • Werknemers: 25

REstore helpt stroomschaarste op te lossen. De start-up groepeert bedrijven die tegen betaling bereid zijn om stroomverslindende machines even af te schakelen als de vraag naar elektriciteit piekt of het stroomnet tijdelijk in de problemen zit. REstore heeft daarvoor algoritmes en een softwareplatform ontwikkeld.

Filip Maertens Sentiance
  • Omzet: onbekend
  • Winst: onbekend
  • Werknemers: 17

Sentiance ontwikkelt zelflerende software voor mobiele toestellen. Die analyseert het gedrag van de gebruiker, zoals de ochtendroutine, wanneer je je boodschappen doet, hoe je je gedraagt op sociale media, noem maar op. Met al die data kan de software niet enkel analyseren waar je bent, maar zelfs hoe je je voelt. De technologie laat toe om hoogst gepersonaliseerde diensten aan te bieden.

Luc Vandenhove Imec
  • Omzet: 363 miljoen euro
  • Winst: niet van toepassing
  • Werknemers: 2.189

In de vijf jaar waarin hij CEO is van het Leuvense onderzoekscentrum Imec kon Luc Van den hove, professor in de ingenieurswetenschappen, uitpakken met heel wat prestigieuze projecten. Hij en zijn medewerkers doen onderzoek naar nanotechnologie om er minuscule chips en sensoren mee te maken voor hoogtechnologische producten zoals smartwatches en andere apparaten die in verbinding staan met het internet. De producten van Imec zijn meestal toegespitst op gezondheid en energieverbruik.

Jean Vanhoebost Emulco
  • Omzet: miniem
  • Winst: verlieslatend in opstartfase
  • Werknemers: 8

Emulco Ghent Seaport slaagde erin van polyisobuteen (PIB) een ‘melkje’ te maken. Dat opent de deur naar tal van nieuwe toepassingen voor de veelzijdige kunststof. PIB laat geen gassen, lucht of water door maar omdat het van nature een vrij dikke substantie is, bleef het gebruik beperkt. Als melkje kan het nu makkelijker gemengd worden in verven en verpakkingen.

Dirk Pollet Multiplicom
  • Omzet: 6,2 miljoen euro
  • Verlies: 0,25 miljoen euro
  • Werknemers: 50

Multiplicom ontwikkelde een technologie om DNA-mutaties in kaart te brengen. Die technologie is toepasbaar in vele ziektedomeinen. Eerder dit jaar lanceerde het bedrijf een test om het downsyndroom bij een foetus op te sporen met een bloedstaal van de moeder. Dat was voorheen enkel mogelijk met een duurdere, niet-risicoloze vruchtwaterpunctie.

Johan Jacobs Millibeter
  • Werknemers: 7

Johan Jacobs zette zijn job als diplomaat stop om in 2012 een ‘groen’ afvalverwerkingsbedrijf op te richten. Met Millibeter kweekt hij zwarte wapenvliegen op biologisch afval. De insecten zetten dat om in biomassa, waardoor het afval ecologisch wordt verwerkt. Millibeter verwerkt vandaag 150 kilo afval per dag. Als Jacobs slaagt op industriële schaal, pioniert hij.

Peter Soetens Intermodalics
  • Omzet: euro
  • Winst: euro
  • Werknemers:

Hoe voorkom je dat drones die op automatische piloot vliegen tegen elkaar of een ander object botsen? En hoe bestuur je de benen van Robonaut 2, de humanoïde robot aan boord van het ISS-ruimtestation? Op die vragen heeft de Leuvense start-up Intermodalics het antwoord. Als doctoraatsstudenten in de werkgroep robotica van professor Herman Bruyninckx (KU Leuven) ontwikkelden Peter Soetens en Ruben Smits Orocos, opensourcesoftware voor robots. Vandaag bouwt het zeskoppige team van Intermodalics voort op de unieke expertise die ze ontwikkelden.

Benjamin Rieder Bubble Post
  • Omzet: 400.000 euro
  • Winst: 10.000 euro
  • Werknemers: 6

Bubble Post specialiseert zich in ecologisch ‘last mile-transport’ van pakjes en bestellingen voor horeca, winkels, particulieren richting stadscentrum. Stadsdistributie is niet nieuw, maar Bubble Post springt in een gat dat grote pakjesbezorgers de jongste jaren hebben laten vallen, onder druk van files en prijsdruk.

Wim Michiels Proviron

Het speciaalchemiebedrijf heeft met Provifeed Optigut een natuurlijke component voor dierenvoeding ontwikkeld die de toevoeging van antibiotica overbodig maakt. Vernieuwend, omdat het niet enkel het probleem van antibioticaresistentie bij mens en dier te lijf gaat, maar ook leidt tot lagere sterfte bij vee en betere opname van het voedsel.

Jacques Destiné Smartnodes
  • Omzet: niet beschikbaar
  • Winst: niet beschikbaar
  • Werknemers: 5

Straatverlichting die nacht na nacht aanblijft, wordt in deze energiebewuste tijden onhoudbaar. Professor-emeritus Jacques Destiné van de universiteit van Luik, gespecialiseerd in microsystemen, ontwikkelde slimme straatlantaarns die op basis van voorbijgangers of passerend verkeer autonoom beslissen wanneer ze aangaan, hoelang ze blijven branden en met welke intensiteit. Zo krijgen steden ook inzicht in mobiliteitsstromen. De energie besparing loopt op tot 80 procent.

Martin Raeymakers AR Metallizing
  • Omzet: 120 miljoen euro
  • Winst: 6,8 miljoen euro
  • Werknemers: 320

Steeds meer fabrikanten van consumentenproducten willen tegemoetkomen aan milieu-eisen door hun verpakkingen te recycleren. Maar voor de glanzende doosjes van premiummerken was nog steeds plastic nodig. Martin Raeymakers vond daar bij AR Metallizing een oplossing voor: papier waarop een flinterdun laagje aluminium wordt verdampt, dunner dan de inktlaag op een krant. Het resultaat is 99 procent biologisch afbreekbaar.

Alex Mottrie ORSI

Uroloog Alex Mottrie (51) is een wereldvermaarde pionier in robotchirurgie. Hij voerde de voorbije vijftien jaar al meer dan 3.000 operaties uit met de operatierobot. Door zijn voeten en handen te bewegen bedient hij de console van de robot: drie armen en een camera, die zijn handelingen imiteren.

Nikolaas Gyselbrecht Pigeon Paradise
  • Omzet: 21 miljoen euro
  • Winst: 951.000 euro
  • Werknemers: 20

In 2000 richtte Gyselbrecht Pigeon Paradise (PiPa) op, vandaag een van de grootste online veilinghuizen wereldwijd. Wat begon als een hobbyproject groeide uit tot een bedrijf met 21 miljoen euro omzet. Gyselbrecht was de eerste die het internet en de duivensport aan elkaar koppelde.

Fons Leroy VDAB
  • Budget: 660 miljoen euro
  • Klanten: 450.000 werkzoekende, 10.000 werkgevers
  • Werknemers: 4.688

De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) is wereldtop in het automatisch matchen van de profielen en de competenties van werkzoekenden enerzijds en de vragen van bedrijven anderzijds. De dienst van topman Fons Leroy gaat verder dan de meeste andere bemiddelingsdiensten in Europa, die vaak enkel naar diploma’s kijken.

Jonathan Cornelissen Datacamp
  • Omzet: 225.000 euro
  • Winst: 0 euro
  • Werknemers: 4

Op de arbeidsmarkt is de spoeling van mensen die data kunnen analyseren dun. Datacamp ontwikkelde een online leerplatform voor datawetenschappen. In plaats van de klassieke online leerervaring met tekst en beeld kan je in de leeromgeving van Datacamp ook programmeren. De Leuvenaars gaan er prat op dat de succesratio drie keer hoger ligt dan bij andere onlinecursussen.

Kristof Mertens Porphyrio
  • Omzet: niet beschikbaar
  • Winst: niet beschikbaar
  • Werknemers: 5

De veeteelt wordt grootschaliger, wat het moeilijk maakt voor veehouders om hun dieren op te volgen. Bio-ingenieur Kristof Mertens specialiseerde zich als doctoraatsstudent in de sensortechnologie en de biostatistiek. Hij ontwikkelde een business intelligence tool voor moderne veestapels die een massa aan gegevens weergeeft en interpreteert. Hoeveel vee eet, drinkt, weegt en groeit wordt bijgehouden, waarna de tool ook problemen en prestaties voorspelt.

Ludovic Depoortere Haystack
  • Omzet: 10,3 miljoen euro
  • Winst: 462.000 euro
  • Werknemers: 85

Ludovic Depoortere pioniert wereldwijd met Haystack door consumptiegedrag zintuiglijk te meten. Hij observeert oogbewegingen van shoppers en registreert hoe snel bierdrinkers een glas leegdrinken om de doordrinkbaarheid van een bier te meten. In plaats van te luisteren naar de mening van consumenten over een product meet hij met impliciete methodes hoe snel ze antwoorden. Een register koppelt geuren aan emoties, zodat een bank vertrouwen kan opwekken met een geur van mahonie, en een nieuwe auto precies ruikt zoals de doelgroep dat wil.

Andy Van den Broeck Ucan
  • Omzet: onbekend
  • Winst: onbekend
  • Werknemers: 2

Je kan innovatief zijn door bestaande technologie te gebruiken. Kijk maar naar Forklift Simulator, een Belgisch project dat is voortgerold uit het communicatiebedrijf Ucan. Het maakte de opleidingen voor chauffeurs van heftrucks veiliger en veelzijdiger door de opleiding naar de virtuele realiteit te trekken. Met de virtualrealitybril Oculus Rift bouwde het een specifieke simulator.